Wekî ku protesto û têkoşîn li dijî apartheid zêde bûn, hikûmetê fêm kir ku ew êdî nekarin reş bi zagonên xwe bi zordarî biparêzin. Rejîma spî polîtîkayên xwe guherand. Qanûnên cûdabûnê hatin paşguh kirin. Qedexekirina li ser partiyên siyasî û qedexeyên li ser medyayê hatin rakirin. Piştî 28 sal zindanê, Nelson Mandela ji girtîgehê wek mirovek azad derket. Di dawiyê de, nîvê şevê 26 Avrêl 1994, nû
Alaya neteweyî ya Komara Afrîkaya Başûr ji nû ve nîşankirina demokrasiya nû ya nû li cîhanê bû. Hikûmeta apartheid ji bo pêkanîna hikûmetek pir-nijadî, rêyek asfaltkirinê hat.
Ev çawa hat? Ka em bibihîzin Mandela, serokê yekem ê vê Afrîkaya Başûr, li ser vê veguhastina gelemperî:
“Dijminên dîrokî bi serbestberdana danûstendinek aştiyane ya ji apartheidê ji demokrasiyê re, ji ber ku em amade ne ku baweriya xwe bi qenciyê qebûl bikin, da ku baweriya xwe bi baweriyê li hemberê mirovahiyê ye.”
Piştî derketina Afrîkaya nû ya Başûr, serokên reş îtiraz kirin ku bi hevalên xwe yên reş re ji bo lêborînên ku di dema desthilatê de hatine kirin bibexşînin. Wan got ku em li ser nirxên hemwelatî û mêr û jinan, dadmendiya civakî û mafên civakî û mafên civakî û mafên civakî, li ser bingeha wekheviya hemû nîgar û mêran a Afrîkaya başûr ava bikin. Partiya ku bi zordestî û kuştinên hovane û partiya ku rê dide azadiyê biryar da. Têkoşîn bi hev re rûniştin da ku destûrek hevbeş derxînin.
Piştî du salan nîqaş û nîqaşên ku ew bi yek ji makezagonên çêtirîn ên ku cîhan hebûn, ew derketin. Ev destûr ji welatiyên xwe re mafên herî berfireh ên li her welatî peyda kir. Bi hev re, wan biryar da ku di lêgerîna çareseriyê de pirsgirêkan, tu kes ji derve nayê, divê kes wekî cinan were derman kirin. Wan li hev kir ku her kes bibe beşek ji çareseriyê, her tiştê ku dibe ku di paşerojê de were kirin an nûnertî bikin. Pêşgotin li ser destûra Afrîkaya Başûr (li rûpel 28 binihêrin) vê ruhê pêk tîne.
Destûra Afrîkaya Başûr demokratan li seranserê cîhanê digire. Dewletek ji aliyê tevahiya cîhanê heya 1994-an wekî ku herî ne demokrat nuha wekî modela demokrasiyê tê dîtin. Thisi kir ku ev guhertin gengaz bû ku destnîşankirina gelê Afrîkaya Başûr bû ku bi hev re bixebitin, da ku ezmûnên hovî veguherînin li ser glûka girseyî ya neteweyek baranê. Axaftina li ser Destûra Afrîkaya Başûr, Mandela got:
“The Constitution of South Africa speaks of both the past and the future. On the one hand, it is a solemn pact in which we, as South Africans, declare to one another that we shall never permit a repetition of our racist, brutal and repressive past. But it is more than that. It is also a charter for the transformation of our country into one which is truly shared by all its people- country which in the fullest sense belongs to all of us, black and white, women and men. Language: Kurdish (Kurmanji)