Chifukwa chake tikuwona kuti madera a Atsogoleri m’malo osiyanasiyana padziko lapansi amakhudzidwa m’njira zosiyanasiyana pakusintha m’dziko lamakono. Malamulo atsopano ndi mafarder atsopano amakhudza mawonekedwe a gulu lawo. Ndi zoletsa zowonjezereka pa kusungulumwa kwawo, abusa aja zimawavuta kusamukira kukafuna msipu. Pamene malo odyetserako msipu amasowa msipu amakhala vuto, pomwe malo odyetserapo odyetsa mosalekeza. Nthawi za chilala zimapezeka nthawi ya zovuta, pomwe ng’ombe zimafa ambiri.
Komabe, abusa amasinthana ndi nthawi zatsopano. Amasintha njira zawo zapachaka, kuchepetsa kuchuluka kwawo, akanikizirena kuti alowe m’malo atsopano, amakakamizidwa kuboma kuti athandizidwe, zothandizira komanso mitundu ina ya chithandizo cha nkhalango ndi zida zamadzi. Abusa samakonda zakale. Si anthu omwe alibe malo amakono. Akatswiri azachilengedwe komanso akatswiri azachuma azindikira kuti kutchula zaubusa ndi mtundu wa moyo womwe umayenereradi kwa zigawo zambiri zadziko komanso zouma zadziko lapansi.
Zochitika
1. Ingoganizirani kuti ndi 1950 ndipo ndinu obwera kwa zaka 60-wodziyimira pawokha India. Mukunena za mwana wanu wamkazi wazamakono zomwe zasintha zomwe zachitika mu moyo wanu pambuyo pawo ufulu. Kodi munganene chiyani?
2. Ingoganizirani kuti mwapemphedwa ndi magazini yodziwika bwino yolemba nkhani yokhudza moyo ndi miyambo ya mmasai ku Africa. Fotokozerani nkhaniyo, kuipatsa mutu wosangalatsa.
3. DZIWANI ZAMBIRI za ena mwa magulu abusa omwe alembedwa mu mkuyu 11 ndi 13.
Mafunso
1. Fotokozani chifukwa mafuko a Nomadic amafunikira kuchoka kuchokera kumalo ena kupita kwina. Kodi maubwino okhala ndi mayendedwe osalekeza?
2. Kambiranani chifukwa chomwe boma la atsamunda ku India lidabweretsa m’malamulo otsatirawa. Munthawi zonsezi, fotokozani momwe Malamulo adasinthira miyoyo ya abusa:
Bowa Lamu
■ Nkhalango
Chifwamba
Kudyetsa msonkho
3. Apatseni zifukwa zofotokozera chifukwa chake gulu la Maasai lidataya malo awo owala.
4. Pali kufanana kwakukulu m’njira yomwe dziko lapansi limasinthira kusintha m’miyoyo ya abusa ku India ndi East Africa. Lembani zitsanzo zilizonse za kusintha zomwe zinali zofanana ndi abusa a ku India ndi abusa aanai.
Language: Chichewa