Teo ambany fitondran’ny mpanjanaka, ny fiainan’ny pasitera dia niova be. Nikorotoro ny tokotanin’izy ireo, ny fihetsik’izy ireo dia voafehy, ary ny fidiram-bolany dia tsy maintsy nitombo. Nihena ny tahiry fambolena ary ny varotra sy ny asany dia voakasik’izany. Ahoana?
Voalohany, ny fanjakana mpanjanaka dia nanova ny tany miroborobo rehetra ho mpamboly. Ny fidiram-bolan’ny tany dia iray amin’ireo loharano lehibe amin’ny fitantanany. Amin’ny fanitarana ny fambolena dia mety hampitombo ny famoriam-bola azony. Afaka mamokatra jute, landihazo, landihazo, varimbazaha ary vokatra fambolena hafa izay takiana any Angletera. Ho an’ireo manampahefana mpanjanaka dia tsy nisy namokatra ny tany tsy nanan-janaka, ary tsy namokatra na fidiram-pambolena. Hita fa ‘tany foana’ izay mila entina entina ambanin’ny fambolena. Hatramin’ny antenatenan’ny taonjato fahasivy ambin’ny folo, ny fitsipiky ny tany dia namboarina tany amin’ny faritra maro samihafa ao amin’ny firenena. Avy amin’ireo fitsipika ireo dia nesorina ny tany tsy voakaly ary nomena ny hisafidy olona tsirairay. Nomena hevitra isan-karazany ireo olona ireo ary amporisihina handamina ireo tany ireo. Ny sasany tamin’izy ireo dia natao ny mpandika tanàna tao amin’ny faritra vaovao. Amin’ny ankamaroan’ny faritra izay natao dia ny fako matetika no nampiasaina tsy tapaka tamin’ny alàlan’ny pasitera. Noho izany ny fanitarana ny fambolena tsy azo ihodivirana dia midika fa ny fihenan’ny kijana sy ny olana ho an’ny pasitera.
Faharoa, tamin’ny taonjato tapaky ny fahasivy ambin’ny folo, ny fihetsika maro isan-karazany dia namboarina tany amin’ireo faritany samihafa ihany koa. Tamin’ny alalàn’ireny asa ireny ny sasany ala izay namoaka hazo sarobidy ara-barotra toa an’i Deodar na Sal Sal dia nambara ho ‘voatokana. Tsy nisy pastoralista navela hiditra tao amin’ireto ala ireto. Ala hafa dia voasokajy ho ‘arovana’. Amin’izany, ny zon’ny fambolena fanao mahazatra dia nomena ny pastoralista fa voafetra ihany ny fihetsik’izy ireo. Nino ny tompon’andraikitra mpanjanaka. Ny omby nanitsakitsaka ny sela ary nanala ny sakana. Nanakana ny hazo vaovao tsy hitombo izany.
Ireo fihetsika ala ireo dia nanova ny fiainan’ny pasitera. Izy ireo dia nosakanana tsy hiditra ala be izay nanolotra ny hakingana sarobidy ho an’ny biby fiompiny. Na dia any amin’ireo faritra navela hiditra aza, dia nifehy ny fihetsik’izy ireo. Nila fahazoan-dàlana hiditra izy ireo. Ny fotoana nidirany sy ny fialana azy dia
Source c
H.S. Gibson, mpandala ny lefitry ny ala, Darjecteeling, nanoratra tamin’ny 1913; … Ny ala izay ampiasaina amin’ny grazing dia tsy azo ampiasaina amin’ny tanjona hafa ary tsy afaka mamokatra hazo sy kitay, izay vokatra ara-dalàna ara-dalàna
asa
Manorata fanehoan-kevitra momba ny fanakatonana ny fahitana mba handrosoana avy amin’ny fomba fiasa amin’ny:
➤ Forester
➤ Mpitoriteny
Teny vaovao
Zon’ny fanao mahazatra – zo izay nampiasain’ny olona tamin’ny fomba fanao sy fomban-drazana voafaritra, ary voafetra ny isan’ny andro laniny ao anaty ala dia voafetra ihany. Tsy afaka nijanona tao amin’ny faritra iray intsony ny pasitera na dia misy aza ny hay, ny ahitra dia simba ary ny ony ao anaty ala dia maro. Tsy maintsy nifindra izy ireo satria ny departemanta ala dia mamela ny efa navoaka ho azy ireo izao no nanapaka ny fiainany. Ny fahazoan-dàlana dia mamaritra ny vanim-potoana ahafahan’izy ireo ara-dalàna ao anaty ala iray. Raha overstayed izy ireo dia tompon’andraikitra amin’ny onitra.
Fahatelo, ny manampahefana anglisy dia niahiahy ny vahoaka mpifindrafindra monina. Izy ireo dia nanalavitra ny mpanao asa tanana sy mpivarotra izay nanamboatra ny entany tao an-tanàna, ary nanova ny toerany isan-trano isan-taona, ary nitady hitady ahitra tsara ho an’ny ombiny, ny governemanta mpanjanaka dia naniry ny hanjaka amin’ny mponina voalahatra. Tian’izy ireo ny hiaina ao an-tanàna ny olona ambanivohitra, any amin’ny toerana raikitra miaraka amin’ny zo maharitra amin’ny sehatra manokana. Ny mponina toy izany dia mora fantatra sy mifehy. Ireo izay nalamina dia hita fa tia fihavanana sy lalàna mitandrina; Ireo izay mpifindrafindra no noheverina ho mpanao heloka bevava. Tamin’ny 1871, ny lalàna mpanjanaka ny fanjakana mpanjanaka any India dia nandalo ny foko nanan-kery. Amin’ity hetsika ity dia maro ny vondron’olona mpanao asa tanana, mpivarotra ary pasitera no nosokajiana ho foko heloka bevava. Voalaza fa mpanao heloka bevava izy ireo ary ny fahaterahana. Vantany vao nanan-kery io fihetsika io dia antenaina fa tsy ho ao amin’ny tanàna fampahafantarana fotsiny ireo vondrom-piarahamonina ireo. Tsy navela hiala tsy misy fahazoan-dàlana izy ireo. Ny polisy tao an-tanàna dia nitandrina ny fiambenana hatrany.
Fahefatra, hanitarana ny fidiram-bolany, ny governemanta mpanjanaka dia nitady ny loharanom-bolan’ny hetra rehetra azo atao. Noho izany, ny hetra dia natao an-tanety, tamin’ny rano lakandrano, ny sira, ny entana ara-barotra, ary na amin’ny biby aza. Ny pasitera dia tsy maintsy nandoa hetra tamin’ny biby rehetra nibolisatra tamin’ny kijana. Ao amin’ny ankamaroan’ny taratasy mivalona pastora ao India, ny hetra voasokitra dia nampidirina tamin’ny taonjato faha-sivy ambin’ny folo. Niakatra haingana ny hetra isaky ny lohany amin’ny atiny ary ny rafitry ny famoriam-bola dia natao tsara. Tao anatin’ny taona maro teo anelanelan’ny taona 1850 sy 1880 dia zo hanangona ny hetra dia natao an-tsitrapo tamin’ny mpiantoka. Ireo mpiandraikitra ireo dia nanandrana naka ny hetra ho toy ny hetra ho sitrana ny vola naloany tamin’ny fanjakana ary nahazo tombony betsaka araka izay azo atao amin’ny herintaona. Tamin’ny taona 1880 dia nanomboka nandoa hetra avy amin’ny pasitera ny governemanta. Samy lasa daholo ny tsirairay tamin’izy ireo. Mba hidirana mivalona fako, ny mpiompy omby dia tsy maintsy mampiseho ny fandalovana ary handoa ny hetra ny isan’ny omby ananany sy ny vola azony – ny karama dia naloina tamin’ny mpandalo.
Loharano D
Tamin’ny taona 1920, dia nitatitra ny vaomiera mpanjaka tamin’ny fambolena:
‘Ny halehiben’ny fambolena dia nidina tamim-pahakingana tamin’ny fanitarana ny faritra ambanin’ny fambolena noho ny fitomboan’ny mponina, ny fanitarana ny trano fanondranana, ny fiompiana, ny toeram-piompiana sy ny toeram-piompiana andrana sy ny fambolena. [Ankehitriny] ny mpiompy dia sarotra aminy ny manangana ombivavy be. Toy izany no nidina ny vola azony. Niharatsy ny kalitaon’ny biby fiompiny, ny fenitry ny sakafo ara-tsakafo dia nitombo ary ny trosa dia nitombo. ‘”Ny tatitra momba ny vaomiera mpanjaka amin’ny fambolena any India, 1928.
asa
Alao sary an-tsaina fa miaina amin’ny taona 1890 ianao. Anisan’ny vondron’olona pasitera sy mpanao asa tanana ianao. Mahafantatra ianao fa ny governemanta dia nanambara ny fiarahamoninao ho foko heloka bevava.
Lazao fohifohy izay mety ho tsapanao sy nataonao.
Fangatahana ho an’ny mpamory eo an-toerana Nahoana no tsy rariny ny fihetsika ary
hisy fiantraikany amin’ny fiainanao izany. Language: Malagasy