Unwaith y rhoddir yr hawl i ryddid a chydraddoldeb, mae’n dilyn bod gan bob dinesydd hawl i beidio â chael ei ecsbloetio. Ac eto, roedd y gwneuthurwyr cyfansoddiad o’r farn ei fod yn angenrheidiol i ysgrifennu rhai darpariaethau clir i atal rhoi hwb i rannau gwannach y gymdeithas.
Mae’r Cyfansoddiad yn sôn am dri drygioni penodol ac yn datgan y rhain yn anghyfreithlon. Yn gyntaf, mae’r Cyfansoddiad yn gwahardd ‘traffig mewn bodau dynol’. Mae traffig yma yn golygu gwerthu a phrynu bodau dynol, menywod fel arfer, at ddibenion anfoesol. Yn ail, mae ein Cyfansoddiad hefyd yn unrhyw ffurf. Mae Begar yn arfer lle mae’r gweithiwr yn cael ei orfodi i roi gwasanaeth i’r ‘Meistr’ yn rhad ac am ddim neu mewn tâl enwol. Pan fydd yr arfer hwn yn digwydd ar sail bywyd, fe’i gelwir yn arfer llafur wedi’i fondio.
Yn olaf, mae’r Cyfansoddiad hefyd yn gwahardd llafur plant. Ni all unrhyw un gyflogi plentyn o dan bedair ar ddeg oed i weithio mewn unrhyw ffatri neu fy un i neu mewn unrhyw waith peryglus arall, fel rheilffyrdd a phorthladdoedd. Gan ddefnyddio hyn fel sail gwnaed llawer o ddeddfau i wahardd plant rhag gweithio mewn diwydiannau fel gwneud beedi, crefftwyr tân a gemau, argraffu a lliwio.
Language: Welsh