Kun la presanta gazetaro aperis nova leganta publiko. Presado reduktis la koston de libroj. La tempo kaj laboro bezonata por produkti ĉiun libron venis, kaj multoblaj kopioj povus esti produktitaj kun pli granda facileco. Libroj inundis la merkaton, atingante ĉiam kreskantan legantaron.
Aliro al libroj kreis novan kulturon de legado, pli frue, legado estis limigita al la elitoj. Komunaj homoj vivis en mondo de buŝa kulturo. Ili aŭdis sanktajn tekstojn legi, baladoj recitis, kaj popolajn rakontojn rakontis. Scio estis translokigita parole. Homoj kolektive aŭdis rakonton, aŭ vidis prezentadon. Kiel vi vidos en Ĉapitro 8, ili ne legis libron individue kaj silente. Antaŭ la presita aĝo, libroj ne nur multekostaj sed ili ne povis esti produktitaj en sufiĉaj nombroj. Nun libroj povus atingi al pli larĝaj sekcioj de homoj. Se pli frue estis aŭdienca publiko, nun leganta publiko ekestis
Sed la transiro ne estis tiel simpla. Libroj povus esti legataj nur per la alfabetoj, kaj la indicoj de alfabetigo en plej multaj eŭropaj landoj estis tre malaltaj ĝis la dudeka jarcento. Kiel do eldonistoj povus persvadi la komunajn homojn bonvenigi la presitan libron? Por fari tion, ili devis memori la pli larĝan atingon de la presita verko: eĉ tiuj, kiuj ne legis, certe povus ĝui aŭskulti librojn. Do presiloj komencis eldoni popularajn baladojn kaj popolajn fabelojn, kaj tiaj libroj estus profunde ilustritaj per bildoj. Ĉi tiuj tiam estis kantataj kaj recititaj ĉe kunvenoj en vilaĝoj kaj en tavernoj en urboj.
Parola kulturo tiel enirita presita kaj presita materialo estis parole transdonita. La linio kiu disigis la parolajn kaj legantajn kulturojn beme neklara. Kaj la aŭdienca publiko kaj legado publiko fariĝis J intermiksiĝintaj.
Language: Esperanto