Hindistonda madaniyat va frantsuz inqilobini chop eting   Ko’plab tarixchilar Print madaniyati frantsuz inqilobi yuz bergan sharoitda yaratilganligini ta’kidladilar. Biz bunday aloqani qila olamizmi? Odatda uchta dalillar ilgari surilgan.  Birinchisi: ma’rifat muolajalarining g’oyalarini chop etish. JAMOA SO’ZLARI, ASBOB-USKUNALAR, NESTITETSIYA VA HUJJADLARNING MUVOFIQLARI VA XIZMATIDA MUMKIN. Ular odatdan ko’ra sababi uchun bahslashishdi va hamma narsa sabab va mantiqiylikni qo’llash orqali hukm qilinishini talab qilishdi. Ular cherkovning muqaddas vakolatxonasini va davlatning mustabid kuchlariga hujum qilishdi va shu bilan an’anaga asoslangan ijtimoiy tartibning qonuniyligini buzishdi. Volter va Russoning asarlari keng o’qildi; Ushbu kitoblarni o’qiganlar dunyoni yangi ko’zlar, ko’zlar bilan savollar, tanqidiy va oqilona ko’rishadi. Ikkinchidan: Chop etish dialog va munozaraning yangi madaniyatini yaratdi. Barcha qadriyatlar, normalar va muassasalar qayta baholandi va aqlning kuchi haqida xabardor bo’lib, mavjud g’oyalar va e’tiqodlarni shubha ostiga qo’yish zarurligini tan oldi. Ushbu davlat madaniyatida ijtimoiy inqilobning yangi g’oyalari paydo bo’ldi,  Uchinchidan: 1780 yillarga kelib, royaltini mazax qilgan va ularning axloqini tanqid qilgan adabiyotlar paydo bo’ldi. Bu jarayonda u mavjud ijtimoiy tartib haqida savol tug’dirdi. Kartoshlamalar va karikaturalar odatda monarxiya faqat hissiy zavq bilan singdirilgan, oddiy odamlar katta qiyinchiliklarga duch kelishgan. Ushbu adabiyot er osti bo’lib, monarxiyaga qarshi dushmanlik tuyg’ularining o’sishiga olib keldi. Ushbu dalillarga qanday qaraymiz? Shubha bo’lmasligi mumkinki, chop etish g’oyalarning tarqalishiga yordam beradi. Ammo odamlar shunchaki bitta turdagi adabiyotlarni o’qimasliklarini yodda tutishimiz kerak. Agar ular Volter va Russsa g’oyalarini o’qib chiqsalar, ular monarxik va cherkov tashviqotiga duchor bo’lishdi. Ular o’qigan yoki ko’radigan narsalar bilan bevosita ta’sir qilmagan. Ular ba’zi g’oyalarni qabul qilib, boshqalarni rad etishdi. Ular narsalarni o’z yo’lidan talqin qilishdi. Chop etish ularning fikrlarini to’g’ridan-to’g’ri shakllantirmadi, ammo u boshqacha fikrlash imkoniyatini ochdi.   Language: Uzbek