Kahoo rea bona hore baahi ba likarolo tse fapaneng tsa lefatše ba ameha mekhoa e fapaneng ea liphetoho ka liphetoho lefatšeng la kajeno. Melao e mecha le meeli e mecha e ama mekhoa ea motsamao oa bona. Ka lithibelo tse ngata ho sisinyeha ha bona, basetsana ba fumana ho le thata ho tsamaea ho ea batla makhulo. Joaloka makhulo a nyamela a nyamela ho fetoha bothata, ha e ntse e le makhulong a ntseng a senya nakong ea fuzing. Linako tsa komello e fetoha nako ea likoluoa, ha likhomo li shoa ka bongata.
Empa, balisa ba tloaelane le linako tse ncha. Ba fetola litsela tsa mokhatlo oa bona oa selemo le selemo, ba fokotsa lipalo tsa bona tse ncha tsa likhomo, ba ikarabelle mme ba batla ho le letona la meru le lisebelisoa tsa metsi. Basamili ha se litšoantšo tsa nako e fetileng. Ha se batho ba se nang sebaka lefatšeng la sejoale-joale. Litsebi tsa tikoloho le litsebi tsa moruo li tlil’o lemoha le hore nomadism ea bolisa ke mofuta oa bophelo o tebileng le o omileng tsa lefatše.
Mesebetsi
1. Nahana ha e le ka 1950 ‘me ke uena raika oa Raika ea lilemo li 60 a lulang India. U bolella morali oa hau e moholo mabapi le liphetoho tse etsahetseng tseleng ea hau ea bophelo ka mor’a boipuso. U ka reng?
Nahana ka hore ebe u korengoe ke makasine e tsebahalang ea ho ngola sengoloa le litloaelo tsa Masai ho Afrika pele ho Afrika. Witse sengoloa, o fa monyetla oa ho khahlisang.
3. Fumana hape ka tse ling tsa metseng e meng ea bolisa e tšoailoeng ho feiga 11 le 13.
Lipotso
1. Hlalosa hore na ke hobane’ng ha meloko ea pelo e sa lokelang ho tloha sebakeng se seng ho ea ho se seng. Melemo ea tikoloho ea mokhatlo oo o tsoelang pele ke ofe?
Buisanang ka hore na hobaneng ‘muso oa bokolone o hlahisoang ke melao e latelang. Sebakeng ka seng, hlalosa hore na Molao o ne o fetola mashano a bolisa:
Melao ea lefats’e ea lefatše
Moru o sebetsa
Ketsahalo ea meloko ea tlolo ea molao
Lekhetho la ho koenya
3. Fana ka mabaka a ho hlalosa hore na hobaneng sechaba ipa a ile a lahleheloa ke linaha tse fuoeng makhulo.
4. Ho na le lintho tse ngata tse tšoanang ka tsela eo ho eona ho leng ka ntlha ea lefatše ea kajeno lefatšeng e felletseng ea bophelo ba bolisa ba bolisa naheng ea borena India le Afrika Bochabela. Ngola mehlala efe kapa efe e ‘meli ea liphetoho e neng e ts’oana le balisa ba baholo le barekisi ba Masai.
Language: Southern Sotho