I lalo o le Tulafono Faʻavaomalo, na suia ai le faʻaola o tagata atamamai. Na faʻatonutonuina le latou faʻavasegaina o a latou faʻatauga, oa latou gaioiga na faʻatautaia ma faʻatonutonuina, ma o tupe maua na latou faʻaaogaina. O a latou mea tau faʻatoʻaga na teena ma o latou fefaʻatauaʻiga ma au fai togafiti na afaina ai. E Faapefea?
Muamua, e manaʻo le Setete popo e toe faʻaleleia uma fanua matagofie i faʻatoʻaga e faʻatautaia ai faʻatoaga. O tupe maua a le fanua o se tasi lea o pito i vaega tele o ana tupe. E ala ile faʻalauteleina o atiaʻeina e mafai ona siʻitia ai lona aoina o tupe. E mafai i le lava taimi e fua mai ai isi folafolaga, cotton, o saito ma isi faʻatoʻaga na manaʻomia i Egelani. O ofisa faapelepele i fanua uma na leʻi faia e le le aoga: e leai se tupe maua poʻo ni mea tau faʻatoaga. Na vaaia o ‘fanua’ otaota ‘lea e tatau ona aumaia i lalo ifo o le galueaina. Mai le ogatotonu o le sefuluiva seneturi, otaota fanua na tolauapi i vaega eseese o le atunuu. E ala i nei tulafono ua leʻi maeʻa fanua na aveʻese ma tuuina atu e filifili tagata taʻitoʻatasi. O nei tagata na mauaina ni tuʻugaga faʻale-tino ma faʻamalosia e foia ai fanua. O nisi o ia na fausia ni pupula o nuu i le eria fou. I le tele o isi vaega na ave ai e le laueleele o loʻo iai ni vaega na tupu i le taimi e masani ai e tagata pastorists. Lea faʻalauteleina o le atinaʻeina o lona uiga o le faʻaititia o le laufanua ma le faʻafitauli mo tagata o le au paopao.
Lua, e ala i le ogatotonu o le sefuluiva, na faia foi foi ni suiga o vaomatua i ni tulaga ese. E ala i nei gaioiga o ni vaomatua e gaosia faʻapisinisi faʻapitoa o laupapa e pei o Deodar poʻo le Sal na faʻalauiloa ‘faapolopolo. Leai se pasttoquist na faʻatagaina le ulufale atu i nei vaomatua. Isi vaomatua na faʻavasegaina o ‘puipuia’. I nei tulaga, o nisi aia tatau faʻataʻitaʻi a le au faitele spanins ua faʻaalia ae o latou gaioiga na matua faʻatapulaʻaina ai. O tagata faipule lea e talitonu o le puʻeina o le faʻapipiʻiina o le saplings ma laiti fana o laʻau e lelei i luga o le vaomatua. O lafu na solia i luga o le Saplings ma o loʻo ‘aveʻese ese o fana. O lenei laau fou na puipuia mai le tuputupu ae.
O nei vaomatua gaioiga na suia ai olaga o le au pase. Ua lata nei ona puipuia i latou mai le ulufale atu i le tele o vaomatua na muamua atu i le fafaga. E oʻo lava i itu sa faʻatagaina ai i latou, o la latou faʻafiafiaga na faʻatautaia ai. Latou manaʻomia se pemita mo le ulufale. O le taimi o lo latou ulufale ma alu ese ai
Punaoa C
H.S. Gibson, o le Sui Sui Tauoloa o vaomatua, na tusia ai le Tarjelling, tusi i le 1913; … vaomatua lea ua faʻaaogaina mo le faʻamamaina o le mafai ona faʻaaogaina mo soʻo se isi mafuaʻaga ma e le mafai ona fua mai laupapa ma suauu, o fea le faʻavae autu o le vaomatua
Gaoioiga
Tusi se manatu i le tapunia o le fauga e faoa mai le manatu o:
➤ O se mea na tupu
➤ A le pato
Upu fou
Tutunatuga Agaaga Ia Atoatoa – Aia Tatau Tagata E Pulea e le Puleaina ma Tufatu Faʻatasiga, ma le aofaʻi e mafai ona latou faʻaaluina i le vaomatua. E le mafai ona toe i ai i pastorasists i se vaega o le eria tusa lava pe o loʻo avanoa, o le mutia na faʻafuaseʻi, o le mutia na faʻafuaseʻi ma le uafu i le vaomatua. Na tatau ona latou siitia ona o le faiva o le vaomatua pemita ua tuuina atu ia i latou ua avea nei o latou ola. Le pemita faamaloata faʻapitoa i vaitaimi e mafai ona i ai i totonu o le vaomatua. Afai latou te soona loto i ai na latou sala.
Tolu, o tagata ofisa Peretania na masalosalo i tagata nomadic. Na latou ‘inoʻinoina ma tagata fai pisinisi’ au ma faioloa, na faʻaosoina ai a latou mea i nuʻu, o loʻo suia o latou nofoaga i vaitau lelei mo a latou lafu! Na latou mananaʻo i tagata i tua o nuʻu e mau i nuʻu, i nofoaga tuʻufua ma loʻo iai lava aia tatau i fanua faʻapitoa. O na faitau aofai o tagata e faigofie ona faʻailoaina ma faʻatonutonu. O i latou na nonofo faʻatasi e vaʻaia o loʻo usitaʻi i le filemu ma le tulafono; O i latou na leai sa latou le manatu o le i solitulafono. I le 1871, na ia alu ai le Tulafono o le Valutaitai i Initia i ituaiga o ituaiga mai soligatulafono. I lenei gaioiga o le tele o faʻalapotopotoga, faʻatau tagata faʻatau ma tagata fai pisinisi na faʻavasegaina o ituaiga solitulafono. Na taʻua i laua e solitulafono i le mea moni ma le fananau mai. I se taimi e faʻatonutonuina ai lenei ‘gaioiga, o nei faʻalapotopotoga na faʻamoemoe e ola naʻo le faʻaaogaina o nofoaga o aiga. Latou te leʻi faʻatagaina ona agaʻi atu e aunoa ma se pemita. Sa tausia pea e le au leoleo leoleo se mataala pea.
Lona fa, ia faʻalautele ana tupe maua tupe, sa sailia e le malo o tupe maua, le Malo Faʻapotau a le malo i mea uma o lafoga. Lea la ua tuʻu faʻata i fanua, ile vai vai, inu luga o fefaatauaiga, ma oloa. Sa tatau ona totogi lafoga e le au fai a le faipule i manu uma na latou mauaina i fanua lafumanu. I le tele o pato paolo o Initia, o le razing lafoga na faʻalauiloaina i le ogatotonu o le sefuluiva seneturi. O le lafoga i le ulu o Pattle sa vave ona alu vave ma o le faiga o le aoina na faia e fatuina lelei. I le sefulu tausaga i le va o le 1850s ma le 1880s le aia tatau e aoina ai le lafoga na faʻatau atu i fafo atu i konekarate. O nei konekarate na taumafai e aveeseina se lafoga maualuga, pei ona latou mafaia ona toe maua mai tupe na latou totogiina i le setete ma maua le aoga tele e pei o le tausaga. I le 1880s na amata ai e le malo le faʻaaogaina o lafoga tuʻusaʻo mai le au pastorists. O i latou uma na pauu. Ina ia ulufale atu i se auala fefiloi, o se manu povi sa tatau ona faʻaalia ma totogi le lafoga o le numera o povi ona sa ia te ia ma aofaʻi – UE totogi ua ulufale i le pasi.
Punavai o
I le 1920s, o le fai tupu o tupu i luga o faʻatoʻaga lipotia:
‘O le lautele o le itulagi ua l ¯ e maopoopo ua l ¯ e maopoopo ma le faʻalauteleina o vaega o loo i ai le galueaina o nofoaga o faiga a le Malo, fuafuaga ma faiga faʻatoaga. O nei ituaiga faiʻai e faigata ai ona sisii tele ana lafu. O lea oa latou tupe maua ua alu ifo i lalo. Ua tupu le lelei o a latou lafumanu, ua atili ai mafuaʻaga o meaʻai ma aitalafu aitalafu. ‘”O le lipoti a le taufaatoaga tupu i Initia, 1928.
Gaoioiga
Vaai faalemafaufau o loo e nofo i le 1890. Oe auai i se alalafaga o nomadic cantoratists ma tufuga. Ua e iloa ua taʻu mai e le malo lou nuʻu o se ituaiga o soligatulafono.
Faʻamatala puʻupuʻu mea na e lagonaina ma le a maeʻa.
o se talosaga i le lotoifale o le aoauli aisea o le gaioiga e le masani ai ma
o le a afaina ai lou olaga. Language: Samoan